Επιστροφή στο 1946;

Του Μελέτη Η. Μελετόπουλου*

Το 1946, ενώπιον του Ελληνικού λαού, ετέθη το δίλημμα μεταξύ της αστικής δημοκρατίας (με όλα τα ελαττώματα μίας βασιλευομένης, αυταρχικής, πελατειακής και φαυλοκρατικής αστικής δημοκρατίας βαλκανικού τύπου) και του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού. Μαζικά και ξεκάθαρα, το εκλογικό σώμα επέλεξε την πρώτη. Επειδή το ΚΚΕ δεν συμβιβάσθηκε με την απόφαση του Ελληνικού λαού, χρειάστηκε και ένας τριετής εμφύλιος πόλεμος για να αποτραπεί η μετατροπή της Ελλάδας σε κομμουνιστική δικτατορία. Η Αριστερά πλήρωσε την επιλογή της, όπως ήταν αναμενόμενο, με την πολιτική της δίωξη και απομόνωση επί δεκαετίες. Ταυτόχρονα, όμως, εγκαθιδρύθηκε σκληρό κατασταλτικό αντικομμουνιστικό καθεστώς, τουλάχιστον μέχρι το 1974.

Η αντίθεση προς τα μέτρα της κυβέρνησης Παπανδρέου, που στην ουσία υπαγορεύθηκαν ως όρος δανεισμού από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Γερμανία, εκφράζεται ήδη από ένα ετερόκλητο φάσμα πολιτικών κομμάτων, ομάδων, γκρουπούσκουλων και προσώπων, κυρίως της Αριστεράς. Χρησιμοποιούνται πολλά επιχειρήματα και συνθήματα, η (υπαρκτή) κοινωνική  αδικία πολλών μέτρων, αλλά και θεωρίες συνομωσίας, τα διεθνή τοκογλυφικά κυκλώματα, ο ανθελληνισμός των Γερμανών κλπ. Επίσης καταγγέλεται το δικομματικό σύστημα εξουσίας της Μεταπολίτευσης (κανείς δεν καταγγέλλει βεβαίως το ίδιο το εκλογικό σώμα ή έστω το μέρος του εκείνο που ανέδειξε τα τελευταία τριάντα χρόνια ανέντιμους, φαύλους και ανίκανους πολιτικούς, οι οποίοι οδήγησαν την χώρα στην χρεωκοπία. Και κανείς, ούτε κάν η υποτιθέμενη αντακαπιταλιστική Αριστερά μας, δεν καταγγέλλει το κυρίαρχο υπερκαταναλωτικό και αντιπαραγωγικό μοντέλο της Μεταπολίτευσης, εν τέλει το κυρίως υπεύθυνο για την χρεωκοπία μας).

Οπωσδήποτε, ουδείς προτίθεται να στερήσει από την Αριστερά το δικαίωμα να απορρίψουν και να καταψηφίσουν την συμφωνία με το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ελευθερία του έστω και ατεκμηρίωτου, δημαγωγικού, λαϊκιστικού κλπ. λόγου όπως και της ψήφου είναι αναφαίρετο δικαίωμα και η ουσία της Δημοκρατίας. Τα οποία όμως πρέπει να σέβονται οι πάντες.

Αλλά τις τελευταίες μέρες παρακολουθούμε μία διολίσθηση της Αριστεράς εν συνόλω σε επαναστατικού τύπου πολιτικές εξαγγελίες. Τα περί μη σεβασμού του «αστικού συντάγματος», τα περί επιλογής «πεζοδρομιακών λύσεων», η εξαγγελία δημιουργίας «νέου ΕΑΜ» ακούστηκαν από χείλη ηγετικών στελεχών τόσο του ΚΚΕ όσο και του Συνασπισμού. Στην ουσία, οι δύο κοινοβουλευτικές δυνάμεις της Αριστεράς προσχωρούν σταδιακά στην ιδεολογία των εξωκοινοβουλευτικών οργανώσεων της άκρας αριστεράς, επαληθεύοντας την αρχή της Πολιτικής Επιστήμης ότι τελικώς οι μετριοπαθέστεροι πολιτικοί σχηματισμοί  ενός χώρου αφομοιώνονται από την λογική των πιο αδίστακτων και ακραίων.

Επίσης, είναι πιθανό η ιδεολογική αγκύλωση του ΚΚΕ στον «λενινισμό-σταλινισμό» να έχει οδηγήσει ορισμένα στελέχη του στην ψευδαίσθηση ότι ήγγικεν η ώρα της κρίσεως για τον εγχώριο καπιταλισμό (που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα), οπότε είναι η ώρα της ανατροπής του, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τα λενινιστικά εγχειρίδια. Η δε κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων το 1989 απολύτως τίποτε δεν εδίδαξε στο ΚΚΕ, το οποίο σε πρόσφατο συνέδριό του δικαίωσε πλήρως τον σταλινισμό.

Στην ετεροχρονισμένη αυτή επαναστατική διάθεση της Αριστεράς έχει προσχωρήσει και το άλλοτε δημοκρατικό και  ευρωπαϊκό μικρό κόμμα του Συνασπισμού, που το 1968 αποκόπηκε από το μητρικό ΚΚΕ, διότι διαφωνούσε με την επαναστατική του εμμονή και την εξάρτησή του από την Σοβιετική ΄Ενωση.

Αυτά θα μπορούσαν να αποτελούν απλώς ιδεοληψίες και φαντασιώσεις, αν δεν υπήρχε κλίμα κοινωνικής έκρηξης και εάν δεν υπήρχαν οι τρεις νεκροί της προηγούμενης Τετάρτης. Η Αριστερά, επιλέγοντας την οδό της «ταξικής σύγκρουσης» και της εκτροπής από τις ομαλές κοινοβουλευτικές διαδικασίες, στην ουσία αισθάνεται ότι ήρθε η ώρα της ιστορικής της δικαίωσης για την ιστορική ήττα της το 1949 και την επί δεκαετίες πολιτική της περιθωριοποίηση. Αλλά η επιλογή της οδηγεί σε χαοτικές εξελίξεις, βία, κατάλυση της δημόσιας τάξης και γενικευμένη ανασφάλεια.

Και ναι μεν η Αριστερά δεν υπάρχει καμμία απολύτως περίπτωση να επικρατήσει με παρόμοιες πεζοδρομιακές διαδικασίες, αλλά νομοτελειακά η πολιτική της θα προκαλέσει το αντίθετο ακριβώς αποτέλεσμα: θα ενεργοποιήσει στην ελληνική κοινωνία εμφυλιοπολεμικές μνήμες, αντιδραστικά αντανακλαστικά και ακραίες αμυντικές συμπεριφορές. Τελικώς η Αριστερά θα νομιμοποιήσει την ανάδειξη δυναμικών,  «βοναπαρτικών» λύσεων, που θα  οδηγήσουν και πάλι στο περιθώριο και την Αριστερά και τις δημοκρατικές διαδικασίες.

*Διδάκτωρ Κοινωνικών και Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης